Làm Giấy Phép Vệ Sinh An Toàn Thực Phẩm – Thủ Tục, Điều Kiện & Hồ Sơ 2025

Làm giấy phép vệ sinh an toàn thực phẩm (giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện ATTP) là bước bắt buộc đối với mọi cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm trước khi đi vào hoạt động. Giấy phép này chính là giấy chứng nhận an toàn thực phẩm do cơ quan nhà nước cấp, xác nhận cơ sở đã đáp ứng đầy đủ các yêu cầu về vệ sinh, an toàn thực phẩm theo quy định hiện hành.

Trong thực tế, loại giấy chứng nhận VSATTP này còn được gọi bằng nhiều tên như giấy phép an toàn thực phẩm, giấy chứng nhận ATTP hay giấy vệ sinh an toàn thực phẩm – tất cả đều chỉ cùng một chứng nhận pháp lý khẳng định uy tín và điều kiện đảm bảo an toàn thực phẩm của cơ sở.

Tại sao cần có giấy phép vệ sinh an toàn thực phẩm?

Giấy phép vệ sinh ATTP không chỉ là thủ tục hành chính bắt buộc mà còn mang ý nghĩa quan trọng trong bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Theo Luật An toàn thực phẩm 2010, mọi cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm (từ quán ăn, nhà hàng đến nhà máy chế biến) phải có giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện ATTP khi hoạt động.

Đây là căn cứ pháp lý để cơ sở chứng minh sản phẩm của mình an toàn, không gây hại cho người tiêu dùng, đồng thời giúp cơ quan quản lý kiểm soát, phòng ngừa nguy cơ mất an toàn thực phẩm. Thực phẩm bẩn, quy trình chế biến không đảm bảo có thể dẫn đến ngộ độc hoặc dịch bệnh. Do đó, việc xin giấy phép VSATTP nhằm đảm bảo các điều kiện về cơ sở vật chất, con người và quy trình đều phù hợp tiêu chuẩn, tạo niềm tin cho khách hàng và uy tín cho doanh nghiệp trong lĩnh vực thực phẩm.

Mặt khác, giấy chứng nhận ATTP còn là điều kiện tiền đề để thực hiện các thủ tục pháp lý khác liên quan đến sản phẩm. Ví dụ, doanh nghiệp cần xuất trình giấy này khi tự công bố sản phẩm mới, đăng ký giấy phép kinh doanh rượu, mở siêu thị mini, v.v. Việc không có giấy phép ATTP khi kinh doanh thực phẩm có thể bị xử phạt hành chính nặng nề, thậm chí đình chỉ hoạt động theo các nghị định xử phạt hiện hành. Vì vậy, làm giấy phép vệ sinh an toàn thực phẩm là bước không thể thiếu, giúp doanh nghiệp tuân thủ pháp luật và kinh doanh bền vững trong ngành thực phẩm.

Đối tượng nào cần xin giấy phép ATTP?

Hầu hết các cơ sở sản xuất, chế biến, kinh doanh thực phẩm hoặc dịch vụ ăn uống đều phải xin giấy phép ATTP trước khi đi vào hoạt động. Cụ thể, những đơn vị như nhà hàng, quán ăn, cơ sở chế biến thực phẩm (từ nhỏ lẻ đến quy mô công nghiệp), cơ sở sản xuất nước uống đóng chai, đóng gói, cơ sở sản xuất phụ gia thực phẩm, dụng cụ bao gói tiếp xúc thực phẩm… đều thuộc diện bắt buộc phải có giấy chứng nhận VSATTP.

Tuy nhiên, pháp luật cũng quy định một số trường hợp được miễn giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện ATTP nhằm giảm bớt gánh nặng cho các hộ kinh doanh rất nhỏ hoặc hoạt động đặc thù.

Theo khoản 1 Điều 12 Nghị định 15/2018/NĐ-CP, có 10 trường hợp không thuộc diện phải cấp giấy phép VSATTP, bao gồm: sản xuất thực phẩm ban đầu nhỏ lẻ; sơ chế thực phẩm nhỏ lẻ; kinh doanh thực phẩm đã bao gói sẵn; kinh doanh thực phẩm nhỏ lẻ; kinh doanh thức ăn đường phố; kinh doanh dụng cụ, vật liệu bao gói thực phẩm; nhà hàng trong khách sạn; bếp ăn tập thể không kinh doanh bên ngoài; và cơ sở đã có các chứng nhận quản lý chất lượng an toàn thực phẩm quốc tế (như GMP, HACCP, ISO 22000, IFS, BRC, FSSC 22000) còn hiệu lực.

Ngoại trừ các đối tượng đặc thù kể trên, tất cả các cơ sở thực phẩm khác đều bắt buộc phải có giấy phép VSATTP theo luật định.

Nếu bạn đang có dự định kinh doanh thực phẩm, hãy kiểm tra xem cơ sở mình có thuộc diện phải xin giấy chứng nhận ATTP không. Đây là yêu cầu bắt buộc để tránh vi phạm quy định và đảm bảo quyền lợi cho chính cơ sở kinh doanh của bạn.

Cơ quan nào cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm?

Thẩm quyền cấp giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện ATTP được phân cấp rõ ràng theo lĩnh vực sản phẩm và quy mô cơ sở. Theo Điều 35 Luật An toàn thực phẩm 2010, Chính phủ giao cho Bộ Y tế, Bộ Nông nghiệp & PTNT, Bộ Công Thương phân công cụ thể cơ quan cấp giấy chứng nhận ATTP theo từng ngành hàng do mình quản lý. Chẳng hạn, cơ sở sản xuất thực phẩm chức năng sẽ do Bộ Y tế (Cục An toàn thực phẩm hoặc chi cục ATVSTP địa phương) thẩm định và cấp phép.

Tương tự, những cơ sở chế biến nông sản, thủy sản sẽ thuộc thẩm quyền của Bộ Nông nghiệp & PTNT; còn cơ sở sản xuất bia, nước giải khát, v.v. có thể do Bộ Công Thương quản lý.

Tại các địa phương, việc cấp giấy phép VSATTP thường được ủy quyền cho các Sở chuyên ngành hoặc ủy ban nhân dân cấp huyện/quận tùy theo quy mô. Đơn cử, với dịch vụ ăn uống quy mô nhỏ (nhà hàng, quán ăn dưới một ngưỡng suất ăn nhất định), hồ sơ có thể do UBND quận/huyện tiếp nhận và cấp giấy phép. Ngược lại, những cơ sở lớn hơn hoặc thuộc lĩnh vực phức tạp có thể do chi cục An toàn thực phẩm (thuộc Sở Y tế) hoặc các Ban Quản lý ATTP chuyên trách đảm nhận.

Riêng tại TP. Hồ Chí Minh, từ năm 2024 đã thành lập Sở An toàn Thực phẩm TP.HCM – cơ quan cấp sở đầu tiên cả nước chuyên trách về ATTP. Sở ATTP TP.HCM chịu trách nhiệm quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm trên địa bàn, có chức năng trực tiếp cấp, đình chỉ, thu hồi các loại giấy chứng nhận về ATTP cho cơ sở sản xuất kinh doanh thực phẩm tại địa phương.

Sở ATTP TP.HCM (do PGS.TS Phạm Khánh Phong Lan làm Giám đốc) là đầu mối tập trung phối hợp liên ngành Y tế, Nông nghiệp, Công Thương để thẩm định hồ sơ và điều kiện thực tế tại cơ sở, đảm bảo việc cấp phép đúng quy định và hiệu quả. Như vậy, doanh nghiệp cần xác định đúng cơ quan có thẩm quyền để nộp hồ sơ xin giấy phép ATTP, tránh mất thời gian xử lý do gửi sai nơi tiếp nhận.

Điều kiện và yêu cầu để được cấp giấy phép ATTP

Để được cấp giấy phép VSATTP, cơ sở phải đáp ứng đầy đủ các điều kiện bảo đảm an toàn thực phẩm phù hợp với loại hình sản xuất kinh doanh của mình. Những điều kiện này được quy định chi tiết trong Chương IV Luật An toàn thực phẩm 2010 và các văn bản hướng dẫn, bao gồm: điều kiện về cơ sở vật chất, trang thiết bị, điều kiện về nguồn nguyên liệu, nước sử dụng, điều kiện về quy trình sản xuất chế biến, điều kiện về bảo quản, vận chuyển thực phẩm, và điều kiện đối với con người trực tiếp tham gia (như kiến thức, sức khỏe).

Cụ thể, cơ sở phải có địa điểm, nhà xưởng hợp vệ sinh, tách biệt nguồn ô nhiễm; có đủ dụng cụ, thiết bị đảm bảo vệ sinh trong chế biến và bảo quản; có quy trình xử lý chất thải, nước thải đáp ứng yêu cầu về môi trường; nguyên liệu đầu vào phải rõ ràng nguồn gốc và an toàn, không nhiễm hóa chất cấm; thực hiện đúng các quy định về phòng chống côn trùng, dịch hại trong khu vực sản xuất; đảm bảo điều kiện bảo quản về nhiệt độ, độ ẩm phù hợp cho từng loại thực phẩm…

Những tiêu chuẩn cụ thể này thường dựa theo từng ngành hàng, do Bộ trưởng các Bộ quản lý chuyên ngành ban hành quy chuẩn kỹ thuật và hướng dẫn chi tiết. Ví dụ, Bộ Y tế quy định tiêu chuẩn đối với cơ sở sản xuất nước uống, thực phẩm chức năng; Bộ NN&PTNT quy định điều kiện cho cơ sở chế biến thịt, thủy sản; Bộ Công Thương quy định điều kiện cho cơ sở sản xuất bia, bánh kẹo,…

Bên cạnh điều kiện về cơ sở vật chất, điều kiện về nhân sự cũng rất quan trọng. Chủ cơ sở và tất cả người trực tiếp tham gia sản xuất, chế biến thực phẩm phải có sức khỏe tốt (không mắc các bệnh truyền nhiễm) được xác nhận bởi cơ sở y tế từ cấp huyện trở lên. Đồng thời, họ phải được tập huấn kiến thức về an toàn thực phẩm và có Giấy xác nhận đã tập huấn do cơ quan có thẩm quyền cấp. Đây là yêu cầu bắt buộc nhằm đảm bảo nhân viên hiểu rõ quy tắc vệ sinh, thực hành tốt trong quá trình chế biến, phục vụ.

Ngoài ra, cơ sở kinh doanh phải đăng ký ngành nghề kinh doanh thực phẩm trong giấy đăng ký kinh doanh của mình. Điều này có nghĩa là ngay từ khi đăng ký doanh nghiệp/hộ kinh doanh, ngành nghề liên quan đến thực phẩm phải được kê khai rõ. Nếu đáp ứng tất cả các điều kiện trên, cơ sở mới đủ điều kiện để được cấp giấy chứng nhận ATTP.

Hình minh họa.

Hồ sơ và thủ tục xin giấy phép VSATTP

Khi cơ sở đã đảm bảo các điều kiện cần thiết, bước tiếp theo là chuẩn bị hồ sơ xin cấp giấy chứng nhận VSATTP. Thành phần hồ sơ được quy định tại khoản 1 Điều 36 Luật An toàn thực phẩm 2010, bao gồm những giấy tờ chính dưới đây:

• Đơn đề nghị cấp Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện ATTP (theo mẫu quy định).

• Bản sao Giấy đăng ký kinh doanh của doanh nghiệp hoặc hộ kinh doanh (có xác nhận của cơ sở).

• Bản thuyết minh về cơ sở vật chất, trang thiết bị, dụng cụ của cơ sở bảo đảm điều kiện vệ sinh an toàn thực phẩm (ví dụ: bản vẽ sơ đồ mặt bằng, quy trình chế biến).

• Giấy xác nhận đủ sức khỏe của chủ cơ sở và người trực tiếp sản xuất, kinh doanh thực phẩm (do cơ sở y tế cấp huyện trở lên cấp).

• Giấy xác nhận đã tập huấn kiến thức về an toàn thực phẩm của chủ cơ sở và người trực tiếp sản xuất, kinh doanh thực phẩm (do cơ quan có thẩm quyền tổ chức).

Sau khi chuẩn bị đầy đủ hồ sơ, thủ tục nộp hồ sơ được tiến hành như sau:

Bước 1: Nộp hồ sơ tại cơ quan có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận ATTP. Có thể nộp trực tiếp tại trụ sở cơ quan hoặc nộp qua đường bưu điện tùy quy định từng nơi. Khi nộp, cơ sở cũng phải đóng lệ phí thẩm định theo quy định của Bộ Tài chính. Hiện nay, phí thẩm định hồ sơ xin cấp giấy phép ATTP đối với mỗi cơ sở sản xuất kinh doanh là 1.000.000 đồng/cơ sở (theo Thông tư 67/2021/TT-BTC của Bộ Tài chính).

Bước 2: Tiếp nhận và thẩm định hồ sơ. Cơ quan chức năng sẽ kiểm tra tính hợp lệ của hồ sơ. Nếu hồ sơ chưa đầy đủ hoặc sai sót, cơ sở sẽ được thông báo để bổ sung, chỉnh sửa. Khi hồ sơ đã hợp lệ, cơ quan sẽ lên lịch thẩm định thực tế tại cơ sở.

Bước 3: Thẩm định cơ sở: Trong thời hạn 15 ngày làm việc kể từ khi nhận đủ hồ sơ hợp lệ, cơ quan có thẩm quyền sẽ cử đoàn thẩm định xuống kiểm tra thực tế điều kiện bảo đảm ATTP tại cơ sở. Đoàn thẩm định sẽ đối chiếu các điều kiện thực tế với hồ sơ và quy chuẩn. Nếu cơ sở đáp ứng đầy đủ yêu cầu, đoàn sẽ lập biên bản đề xuất cấp giấy chứng nhận ATTP. Trường hợp chưa đạt, cơ sở sẽ nhận được biên bản nêu rõ những nội dung cần khắc phục; cơ quan quản lý sẽ từ chối cấp giấy phép bằng văn bản và nêu rõ lý do.

Bước 4: Cấp giấy chứng nhận: Khi cơ sở đã đạt yêu cầu qua thẩm định, cơ quan chức năng tiến hành cấp Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm. Thời gian từ khi thẩm định đạt đến khi nhận được giấy thường trong vòng khoảng 5–7 ngày làm việc (tổng cả quá trình theo luật định tối đa 15 ngày như trên). Giấy chứng nhận sẽ ghi rõ tên cơ sở, địa chỉ, ngành nghề được chứng nhận, số hiệu, ngày cấp và thời hạn hiệu lực.

Thời hạn hiệu lực và mức phí của giấy phép ATTP

Giấy chứng nhận ATTP có thời hạn hiệu lực là 3 năm kể từ ngày cấp. Thông tin về thời hạn này được ghi rõ trên giấy phép. Trước khi giấy phép hết hạn (ít nhất 6 tháng trước ngày hết hạn), nếu cơ sở vẫn tiếp tục kinh doanh, phải tiến hành xin cấp lại giấy chứng nhận để đảm bảo hoạt động không bị gián đoạn.

Thủ tục cấp lại tương tự như cấp mới, cơ quan chức năng sẽ thẩm định lại điều kiện của cơ sở. Trong thời gian giấy phép có hiệu lực, cơ sở cần duy trì các điều kiện ATTP đã cam kết, vì cơ quan quản lý có thể tiến hành kiểm tra định kỳ hoặc đột xuất. Nếu vi phạm nghiêm trọng, giấy chứng nhận có thể bị đình chỉ hoặc thu hồi trước thời hạn.

Về chi phí xin giấy phép VSATTP, như đã đề cập, lệ phí thẩm định hồ sơ và thẩm định cơ sở hiện hành khoảng 1 triệu đồng/cơ sở/lần cấp mới. Trường hợp cấp lại do hết hạn hoặc bổ sung quy mô có thể có mức phí khác tùy quy định địa phương. Ngoài ra, cơ sở có thể cần chi phí cho việc khám sức khỏe nhân viên, tập huấn kiến thức ATTP (nếu chưa có), và chuẩn bị hồ sơ, bản vẽ. Nếu thuê đơn vị tư vấn dịch vụ làm giấy phép, chi phí dịch vụ sẽ thỏa thuận riêng tùy mức độ công việc.

Dịch vụ hỗ trợ làm giấy phép vệ sinh an toàn thực phẩm

Quy trình xin giấy chứng nhận VSATTP đòi hỏi cơ sở phải am hiểu quy định pháp luật và chuẩn bị kỹ lưỡng về hồ sơ, điều kiện. Trong nhiều trường hợp, doanh nghiệp có thể gặp khó khăn khi tự thực hiện, như nhầm lẫn hồ sơ, không rõ tiêu chuẩn cần đáp ứng, hoặc mất nhiều thời gian bổ sung, sửa chữa. Lúc này, việc tìm đến dịch vụ tư vấn làm giấy phép VSATTP trọn gói là một giải pháp hiệu quả.

Các công ty tư vấn chuyên nghiệp về an toàn thực phẩm sẽ hỗ trợ từ khâu khảo sát cơ sở, tư vấn cải thiện điều kiện, chuẩn bị hồ sơ, cho đến đại diện nộp hồ sơ và làm việc với cơ quan nhà nước.

Hiện nay, có nhiều đơn vị cung cấp dịch vụ làm giấy phép VSATTP. Trong đó, Công ty TNHH Tiêu Chuẩn Chất Lượng Việt Nam (Công ty TNHH LEGAL LÊ GIA) – đơn vị quản lý trang thông tin Atvstp.org.vn – là một địa chỉ uy tín hỗ trợ doanh nghiệp về thủ tục ATTP tại TP.HCM và nhiều tỉnh thành. Theo giới thiệu, Atvstp.org.vn là chuyên trang cập nhật các thông tin, thủ tục về An toàn vệ sinh thực phẩm và kiểm định chất lượng thực phẩm, do đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm của công ty đảm trách.

Với khẩu hiệu “Đồng hành cùng Doanh nghiệp đảm bảo An toàn Thực phẩm”, công ty đã tư vấn cho nhiều cơ sở, giúp rút ngắn thời gian làm giấy phép vệ sinh an toàn thực phẩm và đảm bảo tuân thủ đúng luật. Doanh nghiệp có nhu cầu có thể liên hệ các đơn vị như trên để được hướng dẫn chi tiết, giúp việc xin giấy phép nhanh chóng và thuận lợi hơn.

Trong bối cảnh yêu cầu về an toàn thực phẩm ngày càng được thắt chặt, giấy phép VSATTP chính là “tấm vé thông hành” không thể thiếu khi kinh doanh thực phẩm. Chuẩn bị tốt về điều kiện và hồ sơ, tuân thủ đúng quy trình sẽ giúp cơ sở của bạn sớm có được giấy chứng nhận quan trọng này, góp phần khẳng định uy tín và bảo vệ sức khỏe cho cộng đồng.