Hợp âm có vai trò rất quan trọng trong những ca khúc được sáng tác và ra mắt của nhạc sĩ, nó được ví như “linh hồn” quyết định đến sự thành công hay không của bài hát đó.
Nội dung chính
Hợp âm và cách sử dụng hợp âm chuẩn
Vậy hợp âm là gì? Chúng ta cùng tìm hiểu qua bài viết sau đây để có câu trả lời nhé!
Khái niệm về hợp âm
Hợp âm được hiểu là tập hợp các thanh âm được các nhạc sĩ sắp xếp theo một trật tự nhất định để tạo ra nhạc nền cho giai điệu chính hoặc dùng trong đệm hát.
Một bài hát hay, một ca khúc hấp dẫn khi hợp âm chính được tạo ra trong nhạc nền hay hát đệm được phối chuẩn.
Thông thường hợp âm được tạo thành từ 2 đến 4 nốt hoặc nhiều nốt nhạc vang lên cùng một thời điểm tuân theo quy luật sáng tác của nhạc sĩ.
Nếu hợp âm nào không tuân theo quy tắc hoặc quy luật thì đó gọi là âm chồng chứ không được gọi là hợp âm.
Như thế nào là hợp âm chuẩn
Hợp âm chuẩn là một tổ hợp âm thanh có thể giúp người chơi nhạc hiểu và nắm bắt các âm sắc chuẩn nhất, dựa vào đó mà họ sẽ tạo ra những ca khúc có âm thanh nghe hay và dạt dào cảm xúc.
Cấu thành hợp âm
Như chúng ta đã biết trong âm nhạc sẽ có 7 nốt nhạc chính theo thứ tự là Đồ – Rê – Mi – Pha – Sol – La -Si và được mặc định tương ứng với các chữ (C – D – E – FG – A – B).
Dựa vào 7 nốt nhạc này mà các nhạc sĩ sẽ tạo ra hợp âm nhiều ca khúc và bản nhạc hay khác nhau.
Đằng sau một chữ cái sẽ có 1 ký tự hoặc một chữ cái nhỏ đi kèm, những kí tự này ký hiệu cho những loại hợp âm khác nhau. Sau đây là những ví dụ để bạn có thể hình dung rõ hơn:
Maj ≧ Major ≧ Trưởng
Min ≧ Minor ≧ Thứ
Dominant ≧ Hợp âm át
b: dấu giáng
#: dấu thăng
7: hợp âm 7
Hoặc:
m: thứ (°hợp âm thứ°).
#: thăng (°hợp âm thăng°).
b: giáng (°hợp âm giáng°);
7: bảy (°hợp âm bảy°).
Hợp âm thứ:
A: La trưởng: Đây là hợp âm trưởng nếu không có kí tự nào phí sau.
Am: La thứ
Ab: La giáng
A#: La thăng
A7: La bảy
Cách tìm hợp âm trong một ca khúc, bài nhạc bất kì
Có 2 việc bạn cần tìm hiểu trước khi muốn tìm được đúng hợp âm của một ca khúc đó là tìm chủ âm ca khúc và tìm hợp âm trong ca khúc. Chúng ta sẽ lần lượt tìm hiểu về 2 phương pháp này nhé:
Tìm chủ âm ca khúc
Khi tiến hành tìm chủ âm ca khúc sẽ xảy ra ba trường hợp sau:
+ Bộ khóa không dấu thăng giảm: Chủ âm bài có thể là C ; Do trưởng hoặc Am ; La thứ.
+ Bộ khóa có dấu giảm: Một dấu giảm Bb thì chủ âm ca khúc có thể là Rê thứ – Dm, hoặc F – Fa trưởng. Nếu thấy một dấu giảm, thì dấu giảm trước dấu giảm cuối là tên chủ âm trưởng và đếm xuống hai nốt để biết tên của chủ âm ở cùng thứ.
+ Bộ khóa có dấu thăng: Ở dấu thăng cuối, bạn cộng thêm một phần hai cung nữa sẽ là tên chủ âm trưởng. Sau đó đếm xuống hai nốt sẽ có tên âm giai tương ứng là chủ âm thứ.
Tìm hợp âm trong ca khúc
Thông thường những ca khúc ở nước ta sẽ sử dụng 6 hợp âm chính, hai hợp âm chủ và những hợp âm còn lại sắp xếp theo luật 1 – 4 – 5.
Ví dụ: Bài hát cung Do trưởng – C, sẽ có âm giai tương ứng là La thứ -Am. Và nếu âm trưởng là Do thì chúng ta có thể dùng bàn tay trái để đếm ngón: Ngón cái là Do, ngón trỏ là Rê ( bỏ), ngón giữa Mi (bỏ), ngón áp út Fa (chọn), ngón út Sol (chọn).
Theo đó phía hợp âm chuẩn Do trưởng sẽ có ba hợp âm lần lượt là Fa (F), Sol (G) và Do (C). Phía hợp âm La thứ sẽ có 3 hợp âm là Rê thứ (Dm), La thứ (Am) và Mi trưởng (E)
Cách đặt những hợp âm vào bài nhạc
Đổi hợp âm
Chúng ta nên áp dụng những quy luật đơn giản sau đây đổi hợp âm cho chính xác. Chẳng hạn, mỗi ca khúc nhạc Việt sẽ dùng một hợp âm cho một ô nhịp, sẽ đổi ở phách một, đầu nhịp. Ta có thể dùng hai hợp âm trong một ô nhịp, đổi ở phách 1-3 nếu bài hát nhịp Bốn.
Nhạc sĩ sẽ dựa vào chủ âm thứ hay trưởng để có những hợp âm đa số. Theo quy tắc thì nếu bài hát khởi đầu bằng chủ âm thì kết thúc ở ô nhịp cuối sẽ bằng chủ âm.
Ví dụ: Bài nhạc bắt đầu ở cung La thứ (Am), đoạn giữ có thể là âm Dm, E7, hợp âm C — F — G7 để thay đổi không khí nhưng khi kết thúc phải ở Am.
Phương pháp học cách đánh cấp tốc
+ Bạn có thể tìm kiếm bản ghi hợp âm cơ bản cho guitar.
+ Tiến hành tập chơi 6 hợp âm bên trên sao cho thật thành thạo, nhớ kĩ nốt cũng như cho quen tai.
+ Khi chơi vào ngay chủ âm ở ô nhịp đầu, hát ô tiếp, rồi so với 6 hợp âm trên xem hợp âm nào thuận tai, dễ chịu và chuẩn nhất.
Lưu ý khi ấn hợp âm guitar
Đối với những bạn mới bắt đầu tập bấm hợp âm cần tập luyện kiên trì đều đặn trong một tuần. Sắp xếp trật tự các nốt nhạc hợp âm từ trên xuống, nốt ở trên phải đặt trước rồi mới đến các nốt tiếp theo ở dưới.
Khi chơi nên đặt ngón tay gần về phía bên phải, ngón tay phải vuông góc với cần đàn. Việc này sẽ giúp bạn dễ bấm hơn cũng như âm thanh của đàn sẽ vang tròn tiếng hơn.
Lưu ý là khi đánh dây buông, tay trái không bấm nhưng tay phải vẫn phải đánh; còn dây không chơi thì tay trái không bấm, tay phải không đánh nhé
Các hợp âm cơ bản
Các hợp âm cơ bản được quý như là màu sắc, âm sắc cơ bản và được dùng phổ biến trong tất cả những bài hát mà chúng ta nghe hằng ngày.
Hợp âm cơ bản được xây dựng trên ba bậc cơ bản I, III và IV. Chẳng hạn như hợp âm cơ bản VII sẽ cho cảm xúc bay bổng hơn.
Hợp âm cơ bản là nền tảng để tạo thành những hợp âm nâng cao nên nếu bạn muốn tạo ra một hợp âm khác cho mình thì chỉ cần thêm nốt khác vào theo đúng quy tắc.
Những hợp âm Guitar cơ bản
Tuy hợp âm guitar rất đa dạng nhưng chúng ta chỉ cần học và luyện tập theo các hợp âm cơ bản thì có thể dễ dàng đánh được những ca khúc mình yêu thích.
Nếu bạn là người mới tập chơi thì cần cố gắng luyện tập kiên trì trong khoảng 2 đến 3 tuần là có thể nắm được các bước cơ bản để chơi được nhiều bài hát khác nhau.
Sẽ có 9 hợp âm cơ bản để người chơi luyện tập đánh guitar, còn hợp âm thứ 10 là Fa.
Thường thì hợp âm Fa trưởng là hợp âm rất khó nên gây bỡ ngỡ cho người mới tập chơi nên trước khi tập hợp âm này bạn hãy luyện tập nhuần nhuyễn cách bấm âm Fa đơn giản cho mình nhé.
Bài viết trên là những thông tin cơ bản về kiến thức hợp âm, cách sử dụng hợp âm chuẩn và một số kỹ năng để nhận biết hợp âm cũng như phương pháp chơi đàn guitar cơ bản nhất.
Mong rằng sẽ giúp ích cho những bạn đam mê chơi nhạc trong công việc luyện tập của mình. Chúc các bạn thành công!
